
“การเล่นเกม” เป็นกิจกรรมที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นเกมคอมพิวเตอร์ เกมคอนโซล หรือเกมมือถือ หลายคนอาจมองว่าเป็นเพียงความบันเทิงและอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพและการเรียนรู้ อย่างไรก็ตาม มีงานวิจัยหลายฉบับที่ชี้ให้เห็นว่าการเล่นเกมบางประเภทสามารถช่วยพัฒนาความจำและกระบวนการคิดในเชิงบวกได้จริง ขึ้นอยู่กับชนิดของเกมและวิธีการเล่นที่เหมาะสม
งานวิจัยทางประสาทวิทยาศาสตร์ระบุว่าการเล่นเกม โดยเฉพาะเกมแนวพัซเซิล เกมฝึกสมอง และเกมแนววางแผน มีส่วนช่วยพัฒนาความจำระยะสั้น และความจำเชิงปฏิบัติ ตัวอย่างเช่น เกม Sudoku, Tetris และเกมฝึกสมองที่ต้องใช้การแก้ปัญหา จะช่วยให้สมองได้ฝึกฝนในการจดจำและประมวลผลข้อมูลอย่างรวดเร็ว
เกมแนววางแผนและเกมแอ็กชัน เช่น เกมกลยุทธ์แบบเรียลไทม์ หรือเกมยิงมุมมองบุคคลที่หนึ่ง ยังช่วยกระตุ้นการทำงานของสมองส่วนฮิปโปแคมปัส ซึ่งเกี่ยวข้องกับความจำและการเรียนรู้ นอกจากนี้ เกมเหล่านี้ยังพัฒนาทักษะการจดจำเส้นทาง การวางแผนล่วงหน้า และการแก้ปัญหาได้ดีขึ้น
ประเภทของเกมที่ช่วยพัฒนาความจำ
- เกมฝึกสมอง
เกมเหล่านี้ออกแบบมาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของความจำและการคิดเชิงตรรกะ เช่น Lumosity หรือ Peak ซึ่งมีแบบฝึกหัดที่หลากหลายในการฝึกความจำด้านต่าง ๆ
- เกมพัซเซิล
เกมประเภทนี้ช่วยให้ผู้เล่นฝึกฝนการคิดและการวิเคราะห์ เช่น Tetris หรือ Candy Crush ที่ต้องใช้ความจำในการวางแผนและแก้ปัญหาในเวลาอันจำกัด
- เกมแนววางแผน
เกมเช่น Civilization หรือ Age of Empires ช่วยฝึกการวางแผน การคาดการณ์เหตุการณ์ล่วงหน้า และการจดจำข้อมูลจำนวนมาก
- เกมแอ็กชัน
เกมแนวนี้ เช่น Call of Duty หรือ Fortnite ช่วยฝึกความจำในการตอบสนองอย่างรวดเร็ว จดจำตำแหน่งและเส้นทางต่าง ๆ ในเกม
ประโยชน์ของการเล่นเกมต่อความจำ
- พัฒนาความจำระยะสั้นและระยะยาว
การเล่นเกมที่ต้องใช้การจดจำข้อมูลจำนวนมากช่วยกระตุ้นสมองให้พัฒนาเรื่องความจำและลดโอกาสการเกิดโรคอัลไซเมอร์ในระยะยาว
- เสริมสร้างสมาธิและการโฟกัส
เกมหลายประเภทต้องการสมาธิและความใส่ใจในรายละเอียด ซึ่งช่วยให้ผู้เล่นพัฒนาการโฟกัสได้ดีขึ้น
- เพิ่มความยืดหยุ่นของสมอง
สมองของเราสามารถพัฒนาและปรับตัวได้เมื่อเผชิญกับสถานการณ์ใหม่ ๆ การเล่นเกมช่วยกระตุ้นการสร้างเซลล์สมองใหม่ ทำให้สมองยืดหยุ่นและปรับตัวได้ดีขึ้น
ถึงแม้ว่าการเล่นเกมจะมีประโยชน์ต่อความจำ แต่การเล่นมากเกินไปหรือไม่ควบคุมเวลาอาจส่งผลเสียได้ เช่น ทำให้เสียสมาธิในชีวิตประจำวัน นอนหลับไม่เพียงพอ หรือเกิดภาวะติดเกม
ดังนั้น หากต้องการพัฒนาความจำจากการเล่นเกม ควรเลือกเกมที่เหมาะสมและจัดสรรเวลาอย่างมีประสิทธิภาพ การเล่นเกม 30-60 นาทีต่อวันถือว่าเป็นเวลาที่เหมาะสม และอย่าลืมพักผ่อนให้เพียงพอ รวมถึงทำกิจกรรมเสริมอื่น ๆ เช่น การออกกำลังกายและการอ่านหนังสือเพื่อช่วยกระตุ้นการทำงานของสมองในหลากหลายมิติ
ได้รับการสนับสนุนโดย hoiana เวียดนาม